zondag, november 01, 2009

Hoe sommige 'gratis' sites geld verdienen


TechCrunch publiceerde recent een verhaal over hoe sommige internet-bedrijven momenteel geld verdienen. Het valt binnen de wet, maar riekt naar oplichting. Mensen worden gelokt met ogenschijnlijk gratis dingen, en voordat je het door hebt, zit je aan een duur abonnement vast.

TechCrunch gebruikt de kreet Scamville, Oplichtersdorp. Als subtitel: "The Social Gaming Ecosystem Of Hell": sociale gamenetwerk uit/van de hel.

Wat gebeurt er: op bekende sociale netwerken en populaire sites worden advertenties getoond. Spelers wordt de keuze gegeven: spel-opties (virtueel geld, virtuele meubels, virtuele wapens etc) kopen met echt geld, of hetzelfde verdienen door gebruik te maken van aanbiedingen van andere bedrijven. Die andere bedrijven bieden dan bv een heel goedkoop SIM-abonnement, een heel goedkope of gratis ringtone, een (zogenaamd) gratis iPod etc. En die andere bedrijven kleden dat zo aan, dat een deel van de (niet oplettende) spelers hun gegevens achterlaten en aan een abonnement vast zitten, voordat ze het weten.

Een recent voorbeeld is de oplichting via een Mexicaanse griep test: er is 1 officiƫle test. Maar sommige 'ondernemers' (oplichters) bieden nu ook zo'n test aan. Op het eind vertellen ze je dat je je 06-nr of email-adres moet achterlaten om de uitslag van de test te krijgen. En zo proberen ze je gegevens te misbruiken en je een abonnement aan te smeren. Het vaker met vage advertenties ge-associeerde Celldorado zit bv achter http://www.mexicaansegriep.org . Ze zorgen dat ze prominent met 2 (!) advertenties bovenaan de pagina staan als je met bv Google zoekt op griep-test. In dit geval KUN je zien dat er een abonnements-dienst verkocht wordt, maar wie let daar op tijdens een bezorgd zoeken naar een griep-test als je zelf of een familielid ziekteverschijnselen heeft?

Een zelfde werkwijze wordt door sommige partijen gehanteerd bij b.v. IQ-tests: ook daar moet je, na het invullen van de korte nietszeggende test, je gegevens achterlaten om de uitslag te krijgen. En rara, wat gebeurt er dan met je gegevens. Een andere door TechCrunch aangehaalde test (die in NL mogelijk in andere vorm ook wordt gebruikt): "Video Professor. Gebruikers wordt een bepaalde spel-waarde (leven, punten, virtueel geld etc) aangeboden als ze zich inschrijven voor een gratis educatieve CD van Video Professor. Er wordt verteld dat er alleen verzendkosten van $10 in rekening wordt gebracht. Maar in kleine letters, op een aparte pagina die je ZOU kunnen bezoeken als je alles leest en controleert, staat dat je eigenlijk een hele CD-serie koopt waarvoor een rekening van $189.95 wordt gestuurd, tenzij je de set terug stuurt. De meeste gebruikers sturen de set niet terug, omdat ze niets gelezen hebben over de 189,95". In een vervolg-artikel op TechCrunch staan ook nog enkele voorbeelden.

Websites (zoals MySpace, Facebook en eigenlijk alle populaire sites) krijgen aanbiedingen van dit soort oplichters om hun advertenties te tonen op hun site en daar veel geld mee te verdienen. Heel aanlokkelijk. Als Facebook (etc) kun je zeggen dat je mensen niet (rechtstreeks) oplicht, maar zoals TechCrunch aangeeft zijn websites die zulke advertenties plaatsen, wel onethisch bezig. Ze weten nl best van bepaalde (veel geld opleverende) advertenties dat het geen zuivere koffie is, maar plaatsen ze toch.

Om een idee te geven: TechCrunch weet te melden dat een grote speler op dit gebied, Zynga, mogelijk $50 miljoen per jaar uitgeeft aan advertenties op Facebook alleen! En een deel van dat geld komt dus uit verdachte advertenties. En alhoewel bv Facebook enkele stappen heeft ondernomen tegen het probleem, maakt dat de situatie volgens TechCrunch alleen maar erger, omdat de ontwikkelaars die zich afhankelijk hebben gemaakt van deze dubieuze manier van geld verdienen, nu nog agressievere/dubieuzere oplossingen zoeken.

Voor ontwikkelaars van bijv. spelletjes is het aanlokkelijk om ook zulke onethische advertenties te plaatsen: ze kunnen hun spel of software daarmee gratis aanbieden (waarmee het spel of de software de meeste kans maakt om populair te worden). In spellen op sociale netwerk websites werkt het zo, dat je vaak met 1 klik het spel toegang geeft tot de gegevens van al je vrienden, die daarna ook lastig gevallen worden door de spel-makers (b.v. "Wordt lid van mijn mafia-bende. XXX is ook lid"). In een vervolgartikel op TechCrunch vertelt een adverteerder hoe hij zo ooit ook veel geld verdiende. Een quote: "Ik concludeerde na veel geprobeerd te hebben dat mensen op Facebook werkelijk nergens voor willen betalen en helemaal niets willen kopen. Maar je kunt ze overhalen 1 van 3 dingen te doen: een toolbar met spyware te installeren, hun email-adres achter te laten, of hun telefoonnummer af te geven". De man geeft je het gevoel dat sociale netwerken de droom van adverteerders is, waarmee ze je (en je vrienden) op basis van je leeftijd, woonplaats, interesse etc kunnen bestoken met aanbiedingen die er erg betrouwbaar & persoonlijk uit zien.

De ethische ontwikkelaars en website-beheerders staan daarmee voor een enorm dilemma. De kans om veel bezoekers te krijgen en geld te verdienen is een stuk kleiner wanneer ze de onethische advertenties niet plaatsen.

Als gebruikers kunnen we 2 dingen doen:

1) hopen dat de websites die we gebruiken, ethisch genoeg zijn om zulke advertenties niet te plaatsen
2) zorgen dat zoveel mogelijk mensen op de hoogte zijn van deze oplichtingspraktijken, er dus niet in trappen, en zorgen dat die manier van 'zaken doen' dus niet meer succesvol is en dan vanzelf verdwijnt.

Er zijn allerlei overheids-instanties die ook een rol zouden kunnen spelen, maar in de praktijk lopen die meestal erg achter, als ze uberhaupt al in aktie komen.

Voor zover de onethisch handelende partijen al reageren, is dat volgens de FUD-strategie: niet ingaan op de inhoud, maar twijfel zaaien, en/of angst. Als u nog niet eerder van FUD heeft gehoord, adviseer ik van harte even de link te volgen!

Eigenlijk is het ook hier weer net als in de 'echte' wereld: van mensen die bijzonder rijk zijn en/of dat snel worden is altijd de vraag hoe eerlijk men aan dat geld is gekomen. Deels zal dat hardwerkend en eerlijk zijn (alhoewel sommige erfenissen een stinkende historie hebben in uitbuiting, plundering, diefstal etc), maak vaak is dat via een onethische manier van zaken doen.

PS Mbt de griep-test kun je je dus ook van Google afvragen of het wel zo ethisch is geld aan te nemen van partijen als Celldorado en dit soort advertenties te plaatsen.

Update 15 maart 2010: ook de iPhone wordt nu geplaagd door dit soort sms oplichtingspraktijken.

Update 23 maart 2010: dit artikel toont een scherm dat aanbieders van games op sociale netwerk sites te zien krijgen en waarin ze instellen of ze vooral gaan voor het geld, of gebruikers niet teveel willen irriteren/misleiden.

Update 19 okt 2010: er is een nieuwe scam (in ieder geval in de VS, maar wellicht duikt hij ook elders op), waarbij men gratis posters belooft, maar waarbij vervolgens 30 euro per maand wordt afgeschreven van je credit card. En die truc schijnen boefjes zelfs toe te passen op bloemensites (zie de reakties op dat artikel).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten